Tarihçe

Ülkemizde, otizm alanında 80’li yıllarda başlayan sivil toplum hareketi 90’lı yıllarda derneklerin kurulmaya başlamasıyla artış göstermiş ve 2000’li yıllarda hak temelli sivil toplum hareketi oluşmaya başlamıştır. 2006 yılında ODER Otizm Derneğinin önerisi ile vakıf ve derneklerden oluşan 24 sivil toplum kuruluşu bir araya gelerek, bir yıllık hazırlığın ardından, 2007 yılında STGM Sivil Toplum Geliştirme Merkezi Derneği desteği ile ülkemizin en geniş sivil toplum hareketi olan Otizm Platformunu kurmuştur. Otizm Platformu kurulduğu tarihten itibaren her yıl 2 Nisan Otizm Farkındalık Gününde genel bir durum tespiti yaparak otizmin ihtiyaçlarını vurgulayan bir bildirge yayınlamıştır. Bu bildirgelerin etkisi ve ASPB tarafından yapılan çalışmalar sonucunda, 2 Nisan 2013 tarihinde Otizm Spektrum Bozukluğu Eylem Planı Taslağı oluşturulmuş ve kamuoyuna duyurulmuştur. Bu gelişme, daha güçlü olabilmek ve kamu kurumlarıyla yapılacak çalışmaları daha etkin yürütebilmek için birlikte hareket etmek gerektiği düşüncesiyle federasyonların kurulmasını sağlamıştır. İlk olarak 2014 yılı Ocak ayında 8 dernek tarafından Otizm Federasyonu kurulmuştur. 2014 yılı Şubat ayında Otizm Platformunda yer alan 17 dernek Otizm Dernekleri Federasyonu (ODFED) adı ile kurulmuştur. 2014 yılı Nisan ayında 5 dernek tarafından Otizm ve Engelli Dernekleri Federasyonu (OTEF) kurulmuş ve son olarak 2014 yılı Haziran ayında 6 dernek tarafından Anadolu Otizm Federasyonu (ANOFED) kurulmuştur. Federasyonların oluşum kuralları gereği Otizm Platformunda yer alan vakıflar hiçbir federasyonda yer alamamış; birçok dernek ise hiçbir Federasyona katılmamıştır. Kamu kurumlarıyla yapılacak görüşmelerde güçlü bir ses olarak 2013 yılında ilan edilen Otizm Eylem Planı taslağının bir an önce hayata geçmesi amacıyla tüm STK’ları birleştiren etkin bir hareket başlatılması ihtiyacı doğmuştur.  Birçok STK gibi bu ihtiyacı gören Anadolu Otizm Vakfı, otizm alanında çalışan tüm kurumları birleştirme gayesini görev edinerek 2015 yılı başında harekete geçmiş, 30’un üzerinde STK ile iletişime geçerek birliktelik hareketini tartışmaya açmıştır. Kendi aralarında görüşmelerini sürdüren federasyonlar, vakıflar ve dernekler 5 Kasım 2016 tarihinde Anadolu Otizm Vakfının çağrısı ve ev sahipliği ile İzmir’de toplanmış ve tüm Türkiye Otizm Sivil Topluluğunu kapsayacak bir meclis çatısı kurulması hedefi kamuoyuna ilan edilmiş ve bunu gerçekleştirecek toplantının ev sahipliğine gönüllü olan SOBE Vakfı tarafından Konya’da düzenlenmesine ve ülkemizde var olan tüm otizm STK’larının davet edilmesiyle en geniş katılımla yapılmasına karar verilmiştir. 27 Kasım 2016 tarihinde gerçekleşen bu toplantıda, ülkemizde otizm alanında faaliyet gösteren 55 Sivil Toplum Kuruluşu ile Türkiye Otizm Meclisi kurulmuştur. Yeni katılımlarla üye sayısı an itibariyle 88’e ulaşmıştır. Otizm Platformu ile başlayan sivil toplum hareketi, Türkiye Otizm Meclisi’nin kurulmasının ardından toplumun engellilik konusunda duyarlılığı ile bilinen her kesiminden aldığı destek ile 3 Aralık 2016 tarihinde Otizm Eylem Planı Başbakanlık tarafından kamuoyuna ilan edilerek resmi gazetede yayınlanmış ve yürürlüğe girmiştir.